In veel cosmetica zitten tegenwoordig plantenstamcellen verwerkt. Althans, zo wordt geclaimd.
Als dat zo zou zijn, dan zouden ze wel eens heel veel invloed kunnen uitoefenen op de huid. Want plantenstamcellen kunnen namelijk meer dan stamcellen van een dier en mens. Maar is het al zover, of beloven we al teveel van het goede? Laten we op onderzoek uitgaan.
Wat zijn stamcellen en hoe werken ze?
Stamcellen zijn cellen waaruit alle andere cellen zijn ontwikkeld. Stamcellen kunnen zich echter aanpassen en ontwikkelen tot veel verschillende soorten cellen door te delen en zichzelf te vernieuwen. Ze delen snel en sterven na ongeveer 40 dagen af. Naarmate we ouder worden, worden ze minder actief.
Plantenstamcellen kunnen meer dan die van mensen en dieren
Plantenregeneratie, of eenvoudiger gezegd, vernieuwing op cel- en weefselniveau is een uniek proces. Net als dieren en mensen hebben planten stamcellen. Deze bezitten de eigenschap om te helpen bij het stimuleren en herstellen van planten na een blessure.
Planten zijn echter uitgerust met een bijzonder mechanisme voor het regenereren van hun weefsels onder stress. Een interessant gegeven. Bij mensen en dieren vindt regeneratie plaats na een wondstimulus, waarop het herstel in werking wordt gezet.
Bij planten gaat het niet alleen om weefselherstel van schade, maar ook over ontwikkeling.
Laat me het voorbeeld stellen van een boom waarvan een tak wordt afgezaagd. Deze tak groeit opnieuw weer aan. Gaan we dit vergelijken met een mens, dan weten we dat een geamputeerde arm voor eens en altijd is.
Deze unieke eigenschap van plantstamcellen is de focus bij het ontwikkelen van nieuwe cosmetica. Kunnen we deze unieke eigenschap in planten gebruiken om de weefselregeneratie bij mensen te verbeteren?
Deze zogenaamde fytohormonen staan aan het begin van vele wetenschappelijke onderzoeken. En daar is duidelijk nog een weg in te gaan.
Verwarring alom, tijd voor opheldering
Veroudering van de huid is een complex proces waarbij alle lagen van de epidermis en de dermis zijn betrokken, bestaande uit mindere kwaliteit eiwitten en een verminderde werking van regeneratieve stamcellen. Stamcellen bevinden zich in de basaal cellenlaag van de epidermis. Een afname van epidermale stamcellen gaat in combinatie met verkorte telomeren (beschermers van DNA, met als resultaat senescente cellen. Senescente cellen zijn cellen die verkeerde eiwitten afgeven en de boel verstoren. Gevolg is veroudering en ziekte.
Kunnen stamcellen uit planten het antioxiderende en regenererende vermogen hebben om dit verouderingsproces in de menselijke huid te voorkomen of uit te stellen?
Helaas staat het onderzoek naar het gebruik van plantenstamcellen als huidverzorging staat nog in de kinderschoenen.
Plantaardige stamcellen versus stamcelextracten
Stamcellen in de cosmetische formuleringen zijn namelijk dood. En dode extracten van stamcellen kunnen niet hetzelfde werken als levende stamcellen. De geclaimde voordelen berusten zeker wel op een zinvolle werking van de extracten van de stamcellen als een gladde en stevige huid. Dit komt onder andere door de antioxidanten hierin.
Als we echt willen spreken over authentieke voordelen van de stamcellen, dan moeten ze levend aanwezig zijn in de formuleringen. Daar is nog wel een wereld te winnen, daar hebben de onderzoekers nog een uitdaging in de komende jaren.
Sommige onderzoeken in de afgelopen paar jaar hebben de technologie van plantencelkweek aangetoond als een effectieve methode voor extractie van stamcellen in de ontwikkeling van nieuwe cosmetische plantaardige actieve stoffen. We moeten begrijpen dat als de term ‘plantenstamcel’ als ingrediënt wordt gebruikt, deze in feite verwijst naar het extract van de primitieve cel.
Een geproduceerd extract van plantenstamcellen kan worden ingekapseld in verschillende dragersystemen voor een betere plaatselijke aflevering als een cosmetisch product. De werking van een product is daarvan zeker afhankelijk om een echt cosmetisch voordeel te bieden.
In de natuur was het er allemaal al
Botanicus Gottlieb Haberlandt ontdekte al in 1902 dat een individuele plantencel de hele plant kon vernieuwen.
Sindsdien zijn er al vele studies aan gewijd.
De kruidengeneeskunde bewijst dat ze al heel lang geleden goed wisten waar ze mee bezig waren, dit moeten we zeker niet uit het oog verliezen. Ayurveda en de Oosterse Chinese Geneeskunde zijn hier het bewijs van. Ze gebruikten de geneeskrachtige werking van planten om acute ontstekingen en chronische aandoeningen te behandelen.
Cosmetische wetenschappers proberen nu bewijsmateriaal te koppelen van oude praktijken aan de huidige wetenschap, voor een effectieve en veilige toepassing van planten in cosmetica. Onderzoek in de biotechnologie kan in de cosmetica nog vele deuren openen, waaronder natuurlijk de wens om actieve plantenstamcellen de menselijke weefsels te kunnen laten beïnvloeden. De regeneratieve eigenschappen van planten hebben de aandacht getrokken onderzoekers en de cosmetica-industrie. De beperkingen op het gebruik van dieren en mensen in cosmetica hebben ook interesse in planten gewekt.
Eindelijk komen de werelden bij elkaar.
Enkele voorbeelden van gebruikte plantenstamcellen:
Malus Domestica ofwel de Swiss Green Apple
Malus Domestica is een nieuw, liposomaal actief bestanddeel dat is afgeleid van de stamcellen van de Uttwiler Spätlauber-appelboom en staat bekend om zijn buitengewone levensduur nadat het is geplukt. Omdat deze appels gedurende lange tijd kunnen worden opgeslagen zonder dat ze verschrompelen of hun geur verliezen, moeten ze speciale verbindingen en met name langdurige stamcellen bevatten. Sterker nog, juist deze factoren hebben invloed op de levensduur waardoor onderzoekers veel belangstelling hadden. De samenstelling van metabolieten (eindproduct na verwerking dat aminozuren, ATP, glucose, adrenaline, alkaloïden, glycosiden bevat) leidt tot een ongelooflijk lange levensduur.
Uitgebreid onderzoek kon aantonen dat het actieve bestanddeel afkomstig van de appelstamcellen in staat was de vitaliteit en levensduur van huidstamcellen te stimuleren, hen te beschermen tegen negatieve factoren in het milieu en het verouderingsproces van de huid te vertragen. Het gebruik van planten afgeleide stamcellen kan de huidveroudering vertragen door de vitale stamcellen van de huid te beschermen.
De bewezen klinische resultaten:
- Verhoogt de kolonievormende efficiëntie van epidermale stamcellen
- Helpt huidcellen om de capaciteit te behouden om nieuwe weefsels te bouwen (3D epidermis)
- Keert tekens van senescentie in fibroblasten om
- Verhoogt de levensduur van geïsoleerde haarzakjes
- Anti-rimpeleffect op kraaienpootjes
In Vitro onderzoeken tonen het volgende aan:
- Beschermt de levensduur van huidstamcellen
- Vertraagde veroudering van essentiële cellen
- Verhoogt de vitaliteit van huidstamcellen
- Bestrijdt chronologische veroudering
Argan van de Marokkaansee arganboom.
Ook de Marrokaanse arganboom heeft een ongelooflijk herstellend vermogen ontwikkeld om lang te kunnen overleven. Deze stamcellen (lees: extracten) stimuleren de regeneratie van huidstamcellen en verstevigen zo de huid.
Conclusie:
- In cosmetica zitten dus geen levende stamcellen, maar dode stamcelextracten.
- De huidige cosmetica verbeteren met veilige en effectieve biologische ingrediënten is zeker haalbaar.
- Wanneer huidverzorgingsproducten die stamcelextracten bevatten topisch worden aangebracht, bieden ze waardevolle antioxiderende voordelen en stimuleren en activeren ze de eigen stamcellen om hun werk te doen om de huid te verstevigen en de natuurlijke elasticiteit te behouden.
- Al zijn sommige van deze effecten bescheiden in vergelijking met farmaceutische producten, wil dat niet zeggen dat ze geen voordeel voor een gezonde huid opleveren.
Tot de tijd dat de wetenschap werkelijk bewezen heeft en levende stamcellen in cosmetica kan worden bewerkstelligd, zullen we dus genoegen moeten nemen met de extracten die al vele voordelen bieden. Maar het lijkt er sterk op dat de stamcellen de nodige wortels gaan planten in de huidverzorgingsindustrie.
Ik houd je op de hoogte,
Annelies
Bronnen:
https://www.mdpi.com/2079-9284/5/3/54
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5674215/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29134115
